الزامات به کارگیری وصله مکانیکی

الزامات اجرایی استفاده از کوپلر

وصله مکانیکی برای تمامی سایزهای میلگرد به شرط رعایت الزامات آیین نامه ساختمان قابل استفادست 

• اﺳﺘﻔﺎده از کوپلر در تمام اعضای سازه بتنی ﻣﺎﻧﻨﺪ: دﻳﻮار،ﺳﺘﻮن، ﺗﻴﺮ  و … قابل استفاده است. الزامات استفاده از وصله مکانیکی  در  ﻣﺒﺤﺚ ﻧﻬﻢ ﻣﻘﺮرات ملی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﻳﺮان ﺑﺎ ﻋﻨﻮان “ﻃﺮح و اجرای ساختمان های ﺑﺘﻦآرﻣﻪ” و آیین نامه بتن آمریکا موسوم به ACI 318 (ﻓﺼﻞ ﻃﺮح لرزهای) آورده شده است.
• بر اساس آیین نامه  ACI 318 وصله های مکانیکی به دو دسته یا تیپ تقسیم می شوند. تیپ یک، وصله مکانیکی که در کشش باید نیروی کششی معادل ﺣﺪاقل  ۱.۲۵Abfy ( ۱.۲۵ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﻴﻠﮕﺮد) را تحمل کند و تیپ دو، که در آن اتصال مکانیکی می بایست در ﻛﺸﺶ مقاومت دارای ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮاﺑﺮ ۱/۵) ۱.۵Abfy ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﻴﻠﮕﺮد) و یا ﻣﻘﺎوﻣﺖ  ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ Abfsu (ﻣﻘﺎوﻣﺖ کششی ﻣﻴﻠﮕﺮد) را نشان دهد. وصله های مکانیکی ﻧﻮع اول ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وصله های ﻧﻮع دوم دارای محدودیت های بیشتری می باشند و در تمام نقاط سازه نمی توان از آنها استفاده کرد. وصله های تیپ یک تمامی محدودیت های وصله های پوششی یا وصله اورلپ را دارا می باشند. برای مثال اﺳﺘﻔﺎده از اتصالات مکانیکی ﻧﻮع اول در فاصله ی دو ﺑﺮاﺑﺮ ارﺗﻔﺎع ﻋﻀﻮ از ﺑﺮ ﺗﻴﺮ و ﺳﺘﻮن در قاب های خمشی ﺑﺘﻦآرﻣﻪ وﻳﮋه ﻣﺠﺎز ﻧﻴﺴﺖ و اتصال می بایست در یک سوم میانی ستون و در ارتقاعات مختلف انجام شود همچنین استفاده از کوپلر در محل چشمه اتصال می بایست جلو گیری شود. 
•  ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻴﻔﻴﺖ اﺗﺼﺎل مکانیکی ﻣﻴﻠﮕﺮد و شرایط آزمایشات ﺑﺮ اﺳﺎس ﺿﻮﺑﻂ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASTM A1034 ﺗﻌﻴﻴﻦ میﺷﻮد.
• رزوه میلگرد ها و اماده سازی سر میلگرد می بایست به روش رزوه رولینگ و یا فرمدهی سر انجام گیرد تا از کاهش مقاومت میلگرد جلوگیری گردد.
• ﻛﻮﭘﻠﺮها می بایست به روش ماشین کاری و بدون ریخته گری و یا عملیات سخت کاری آماده گردند.
•  برای جلوگیری از آسیب دﻳﺪن رزوهﻫﺎ ﭘﺲ از رزوه کاری ﻣﻴﻠﮕﺮد، می بایست ﺣﺘﻤﺎً از درﭘﻮش پلاستیکی اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
• آلیاژ مورد استفاده برای ساخت کوپلر باید بتواند مقاومت لازم برای اتصال طراحی شده اعم از تیپ یک یا دو را فراهم نماید. معمولا آلیاژ استفاده برای ساخت وصله مکانیکی فولاد CK45 است که برای ساخت هر دو تیپ کوپلر قابل استفاده می باشد.
• برای جلوگیری از ورود مواد خارجی به داخل کوپلر می توان از درپوش پلاستیکی بر روی کوپلرها استفاده کرد.
• کوپلرها می بایست تا آخرین رزوه بر روی میلگرد بسته شود که به این منظور لازم است به طول رزوه و کوپلر دقت شود و دستگاه نظارتی پروژه نیز می بایست با کنترل اتصالات مکانیکی بسته شده از صحت این امر اطمینان حاصل نماید.
• برای ﺑﺴﺘﻦ کوپلر بر روی میلگرد می توان از آچار های لوله گیر و یا برای افزایش سرعت می توان از آچار کوپلر استفاده کرد و نیازی به استفاده از تورک متر نیست. ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻮﭘﻠﺮ را می توان با بسته شدن کوپلر تا آخرین رزوه معادل دانست که می توان با کنترل چشمی از صحت آن اطمینان حاصل کرد.
• مجموع طول رزوه در دو طرف نباید به هیچ عنوان از طول کوپلر بلندتر باشد و حتی بهتر است که چند میلیمتر در میان دو میلگرد خالی بماند تا در زمان محکم کردن اتصال مکانیکی فضای لازم موجود باشد و برخورد آرماتورها در میانه کوپلر مانع این کار نشود.
• لازم است برای رزوه میلگرد از افراد متخصص بهره برده شود
• پیش از رزوه کاری می بایست سر میلگرد با برش کاملا صاف و 90 درجه برای عملیات رزوه آماده سازی شود.
•  اﺳﺘﻔﺎده ازوصله مکانیکیتیپ یک همان گونه که پیشتر هم توضیح داده شد در یک ﺳﻔﺮه ﻣﻴﻠﮕﺮد می بایست ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ در ﻣﻴﺎن و با فاصله اﻧﺠﺎم ﺷﻮد وفاصله اتصالات در میلگردهای ﻣﺠﺎور نباید از ۶۰۰ میلی متر کمتر ﻧﺒﺎﺷﺪ. اگر اعضایی که در آن وصله مکانیکی صورت میگیرد جز اجزا کششی باشند این فاصله به ۷۵۰ میلی متر افزایش پیدا می کند.
•  ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ASTM 1034/A 1034M برای نمونه گیری از وصله های مکانیکی در پروژه ها می بایست به ازای هر 500 عدد کوپلر استفاده شده یک نمونه جهت آزمایش ارسال گردد و این در حالی است که طبق توصیه این آیین نامه برای پروژه های خاص و ویژه این تعداد می تواند تا یک نمونه به ازا هر 50 اتصال مکانیکی افزایش یابد.